BalikTanaw Sunday Gospel Reflection


Leave a comment

September 26, 2021 *Twenty-sixth Sunday in Ordinary Time*Pakinggan Ninyo Ito

Rev.Homar Distajo, UCCP

Awit 19:8, 10, 12-13, 14
Mga Bilang 11:25-29
Santiago 5:1-6
Mk 9:38-43, 45, 47-48

Santiago 5:1-6
“Pakinggan ninyo ito, kayong mayayaman! Tumangis kayo at humahagulgol dahil sa mga kapighatiang darating sa inyo. Bulok na ang inyong mga kayamanan at kinain na ng mapanirang insekto ang inyong mga damit. Kinakalawang na ang inyong ginto at pilak, at ang kalawang ding iyon ang magiging katibayan laban sa inyo at parang apoy na tutupok sa inyong laman. Iyan ang kayamanang inimpok ninyo para sa mga huling araw. Sumisigaw laban sa inyo ang mga umani sa inyong bukirin dahil hindi ninyo ibinigay sa kanila ang kanilang sweldo. Umabot na sa langit, sa pandinig ng Panginoong Makapangyarihan sa lahat, ang mga hinaing ng mga mang-aani na inyong inapi! Nagpasasa kayo sa kalayawan at karangyaan dito sa lupa. Nagpataba kayong parang mga hayop na kakatayin. Hinatulan ninyo at ipinapatay ang taong matuwid na walang kalaban-laban.”


Ang Diyos ay nakiakita bilang tagapagtaguyod sa mga mahirap at kinakalaban ang mayamang mga panginoong maylupa. Sa liwanag na ito, ang Santiago 5:1-6 ay kakakitaan ng pagtuligsa sa kasamaan at mayamang mga panginoong maylupa na pinahihirapan ang mga dukha, at bilang isang panawagan sa atin na kumampi sa mga mahihirap at mahihina.


Lumalala ang krisis pangkalusugan at krisis sa ekonomiya sa pagpasok ng huling 4 na buwan ng 2021. Lalong nalantad ang kabulukan ng papet pasistang rehimeng Duterte sa pagkakasangkot nito sa malakihang kaso ng kurapsyon kaugnay ng mga procurement sa panahon ng pandemya. Sa matagal na panahon, ginamit ni Duterte ang pananakot at terorismo ng estado upang makapag-konsentra ng kapangyarihan at makapagdambong ng kabang-yaman. Higit na naging malinaw ngayong panahon ng pandemya kung paano ginagamit ang kamay na bakal upang patahimikin ang anumang oposisyon at mabigyang laya ang naghaharing paksyon nina Duterte na magkamal ng nakaw na yaman.
Ang teksto sa araw na ito ay napapanahon dahil ang tema ay ukol sa mayamang mga panginoong maylupa. Ang mayamang may-ari ng lupa ay nahatulan (Sant. 5:1). Ano ang mga krimen na sinasabing nagawa ng mga mayayaman na ito?


Sa Santiago 5: 3b-6, makikita natin ang mga krimen ng mayayaman. Una, sa talata 3b, ang mayaman ay nag-iimbak ng kayamanan para sa kanilang sarili sa mga huling araw. Ito ay nagpapahiwatig ng parabulang sinabi ni Jesus tungkol sa “rich fool” sa Lukas 12: 16-21, na sakim. Sa gayon ang mayaman ay nagkakasala sa kasalanan ng kasakiman.


Pangalawa sa talata 4, sila ay nanloko at hindi nagbayad ng sahod ng mga manggagawa na naggapas sa kanilang bukid. Ang mga manggagawa na ito ay arawan kung magtrabaho at sa ilalim ng tirik ng araw, para sa araw-araw na pagkain, marahil ay mga maliit na magsasaka sa bukid ng isang mayamang may-ari ng lupa. Samakatuwid ang mga manggagawa na ito ay umaasa sa arawang sahod. Ang pagdedepensa sa mga trabahador na ito sa kanilang sahod ay maaaring nangangahulugan na sila ay magugutom, at ang gayong pagkilos ay isang paglabag sa Levitico 19:13.


Pangatlo, ang mayamang panginoong may lupa ay namumuhay ng kalayawan at karangyaan. Ang buhay ng karangyaan ay isang kasiyahan ng magagandang bagay sa buhay, at ang kaibahan na iginuhit ay sa pagitan ng mayayaman na nagtatamasa ng magagandang bagay habang ang mga manggagawa ay nagugutom. Ang pamumuhay na karangyaan ay may isang mas nakakasakit na kahulugan at tumutukoy sa walang habas na pagpapakasawa sa mga pagnanasa ng laman. Ang nasabing pagpasok sa laman na pagnanasa ay kasalanan, at ang kasalanang ito ay higit na mapahamak kung titingnan na kaiba sa kalagayan ng mga manggagawa.


Pang-apat sa talata 6, ang mayamang panginoong may lupa ay hinatulan at pinaslang ang matuwid na tao. Ang nasabing pagkondena ay isang paghusga at ipinapakita ang imahe ng mayaman na sinisingil ang mahirap sa isang korte ng batas. Kasunod sa panloloko ng dukha, ang pagsisingil at pagkondena ng mayamang panginoong may lupa ay “gumamit ng kanyang kayamanan at impluwensya upang alisan ang mahirap ng kanyang mga karapatan at kabuhayan.


Ang mayaman samakatuwid sa konteksto ni Santiago ay ang tao na gumawa ng hindi matuwid. Ang mahirap ay mga tao na pinagsamantalahan sa ekonomiya.


Ang Santiago 5: 1-6 ay tumutuligsa sa mga mayamang panginoong maylupa na inaabuso ang mga dukha. Walang alinlangan na ang Diyos ay laban sa mayaman na nagsasamantala sa mga mahihirap.
Ang mayamang panginoong may lupa sa Santiago 5: 1-6 ay paulit-ulit na lumabag sa Kautusan ng Diyos, at pinahihirapan ang bayan ng Diyos.


Paano tayo tutugon sa teksto na ito? Kailangan tayong kumilos upang wakasan ang pang-aapi at pagsasamantala. Kasabay ng panalangin ang panawagan sa mga taong simbahan na lumahok sa mga pagkilos upang isigaw ang tama na, wakasan na, ang kawalang katarungan, tiraniya, kasinungalingan, pandarambong ng pamahalaang Duterte.


Ang taong bayan ay nagdurusa sa hagupit ng pandemya na nagbunga ng kagutuman, kawalan ng trabaho at desperasyon sa maraming Filipino. Patuloy na tumatangis ang mga magulang at kaanak ng mga pinsalang dahilan sa walang pagsaalang-alang sa kabanalan ng buhay dulot ng giyera sa droga. Milyong mga tao ang lugmok sa dahilan sa pandemya at sa masamang pamamahala ng gobyernong ito.
Minsan pa, tumatawag sa paggawa ang Salita ng Diyos:
“Ipagtanggol mo ang mga di makalaban, ipaglaban ang kanilang karapatan. Ipahayag mo nang malinaw ang katotohanan at ang katuwiran, at igawad ang katarungan sa api at mahirap.” (Kawikaan 31:8-9)


Leave a comment

September 19, 2021 *Twenty-fifth Sunday in Ordinary Time *Today’s children mirror our future

Dss. Norma P. Dollaga , KASIMBAYAN

Vicente Manansala
Luksong-Tinik (Jumping over Thorns), 1973

Ps 54:3-4, 5, 6 and 8

Wis 2:12, 17-20

Jas 3:16—4:3

Mk 9:30-37

Blessed are those who are in the ministry working with children… teachers, deaconesses, religious in children’s ministries .  welfare providers ( social workers, nurses, ),  therapists  and mentors .

People who are engaged  in  nurturing ministries  with children,  are so privileged. As they touch the little ones, they  touch the future. Prophetic ministers indeed.

Today’s children mirror our future. We see in their eyes  what future  awaits us. We  hear from their voices  either  the sound  of celebration or the cries of desolation.  We  feel in every rhythm of children’s movements today   a future where the world is emancipated from  oppression or a  bleak condition    of  further exploitation.

If we care for our future, we must  start caring for our children.

Last year,  Rappler, an online  media outfit reported that , “ In a study conducted by the Ateneo’s CW3 Team, food insecurity was found to be more prevalent among the households of public school children than among the average Filipino households. Alarmingly, more than 1 out of 5 households experienced severe levels of food insecurity. These families experienced having no food of any kind, going to sleep hungry, or going a whole day and night without eating anything.”

There are 12 million combined unemployed (4.2 million) and underemployed (7.9 million) as of February 2021,   according to IBON Foundation.  Their families would surely  suffer from hunger and  always be wanting with much needed nutrition.  Their children will  mostly be underweight and stunted . Their school performance  would be affected or  be deprived  of their right to education .

The hungry situation  of children  today sets  an indicator what the future will be.

Caring for our children today, manifest our values , moral and ethical responsibility  both for their current  lives and  the next generation.

The demand to look after their welfare is not the sole responsibility of individuals, but structural and systematic  in the  frame of social justice.  Fundamentally, a sound governmental  administration is a necessary requirement to achieve  the much needed  sincere care for children and their future.

When we welcome our children to our fold, it goes with ensuring their  needs -health, education, home and  security based on just peace.

When we welcome our children to our fold, we  share the joy of  learning from children’s capacity to trust,  to be honest, and to  be adventurous as well. However, these gifts  are being torn apart by  the very  system that makes them hungry, poor and unhealthy.

When we welcome  the children , we become like teachers. Among the  sterling   dreams of good teachers  for their pupils is to be the best persons they can be for themselves,  for others ,for our country  and humanity.

We nourish them, we fight and demand  for their rights, and participate in  establishing a system that works for their welfare, including a caring and compassionate  economic and political system- a good government  that entrusts the treasures of the people   to social  and basic  services.

These endeavors  are  humble ways  of  servanthood.  One of the greatest things a community of disciples of Christ can do.

===

On Tuesday , Sept 21,  we will be remembering the declaration of Martial Law.   I was  seven years old turning  eight when it was declared. Sharing this reflection as an adult .  

Adult insights from martial law memories of a 7-year-old

Philippine Daily Inquirer / 12:02 AM September 30, 2014

I was just seven, turning eight years old when martial law was declared. I did not know what it was all about.

At home we watched on television students holding demonstrations, waving placards and shouting protest mantras. They were angry at the dictatorship and called for the restoration of democracy.

In the classroom, our teacher taught us this song:

May bagong silang/may bago nang buhay, Bagong Bansa, bagong galaw/sa bagong lipunan

Nagbabago ang lahat/tungo sa pag-unlad, at ating itanghal/Bagong Lipunan

May bagong silang/may bago nang buhay, Bagong Bansa, bagong galaw/sa bagong lipunan

Nagbabago ang lahat/tungo sa pag-unlad, at ating itanghal/Bagong Lipunan

Ang gabi’y nagmaliw nang ganap, at lumipas na ang magdamag

Madaling araw/ay nagdiriwang, may umagang namasdan

Ngumiti na ang pag-asa, Sa umagang anong ganda!

I mechanically learned to sing the song. The melody was inviting and the rhythm marched with vigor.

Early one morning, as I sang this song at home, terrible news broke in the community. Kuya Junior, a young man in the neighborhood, had been shot dead by the Philippine Constabulary. His mother, father and siblings were grieving with all the neighbors. Adult members of the community could not believe that a good man like Kuya Junior would suffer such a fate just because he was out past the curfew hour.

At the time, I still did not understand that the New Society Ferdinand Marcos was promoting was one of terror, suppression and deception. I was ignorant of the thousands of victims of salvaging, enforced disappearances and other forms of human rights violations.

It was difficult then to openly criticize the atrocities of the conjugal dictatorship of Marcos and his wife Imelda. I remember my teachers whispering to each other when they had negative things to say about Marcos. In the community, old men and women would caution any person who spoke against Marcos.

I thought that this was normal. Only when the protests of the progressive movement gained ground and exposed the bankruptcy and evil deeds of the Marcos regime, did my perception begin to change. To the frustration of Marcos, persecution, salvaging, disappearances and unspeakable torture targeting activists, progressives and supporters of the movement did not stop freedom fighters from carrying out their struggle for national sovereignty and democracy. And their sacrifices finally bore fruit and toppled the Marcos dictatorship in 1986.

Looking back, I can say that a dictator will never admit that he is a dictator. A dictator uses threats and even manipulates the law for his benefit, in the guise of maintaining peace and stability and pursuing development, when in fact what drives him is his resolve to protect his personal interests and perpetuate himself in power. A dictator will employ any means at his disposal to mislead the public—this is clear to me as I remember that marching music that had me believing in a New Society.

“Never again, never again to martial law!”

—NORMA P. DOLLAGA,

Kapatirang Simbahan Para sa Bayan,

kasimbayan@yahoo.com.ph


Leave a comment

September 12, 2021 *Twenty-fourth Sunday in Ordinary Time * Kaninong Yapak Ba Ang Ating Sinundan?

Rev. Irma Balaba, UCCP Minister

Ps 116:1-2, 3-4, 5-6, 8-9;

 Is 50:5-9a; 

Jas 2:14-18; 

Mk 8:27-35

Malaking bahagi sa populasyon ng Pilipinas ay binubuo ng mga mananampalatayang Kristiyano, bunga ng kolonyalismong Espanyol gamit ang kombinasyon ng krus at espada limang daang taon na ang nagdaan. Kaya sa taong ito ay ipinagdiriwang ng Kristiyanong komunidad, mga kapatiran mula sa Romano Katoliko at mga kasaping simbahan ng National Council of Churches in the Philippines ang 500 Years of Christianity. Mahalaga na ating ipagdiwang ang ating mga tagumpay- hindi lamang sa dami ng mga converts, hindi lang sa dami ng mga simbahang naitayo through “church planting”, hindi lamang sa laki at ganda ng mga church buildings, hindi lamang sa laki ng mga offering bawat misa, kundi pati na rin sa mahalagang ambag ng simbahan upang makapaglikha ng lipunan na masagana, mapagkalinga, makatarungan at mapayapa.

Kung paano ang ating mga simbahang lokal at mga parokya ay nararamdaman sa mga komunidad kung saan sila naroon. At sa kabilang banda, ang pagkilala at paghingi ng kapatawaran sa ating mga pagkukulang at pagmamalabis.

Ngunit bakit po ba sa kabila ng ating pagiging Kristiyanong bansa ay marami ang naghihirap habang iilan lamang ang kinikilalang “richest people”  sa Pilipinas? Bakit po ba daan-daan na ang pinaslang na mga magsasaka, pambansang minorya (Katutubo at Moro), manggagawa, abogado, mamamahayag, doctor, mga taong simbahan, human rights defenders and peace advocates? Bakit po ba sa  gitna ng pandemya na kung saan libu-libong buhay na ang nawala dahil sa kawalan ng maayos na plano at tugon ng gobyerno ay naggawa pa nilang mandarambong at magnakaw sa kaban ng bayan, sa halip na serbisyong panlipunan at ayuda para sa mamamayan? At bakit po ba sa lahat ng ito, tila ba may pag-aalinlangan pa ang mga mananampalatayang Kristiyano na tumindig para sa katotohanan at katarungan at upang tutulan ang laganap na kasamaan, pagsasamantala at pang-aapi ng mga nasa kapangyarihan?  Saan na nga ba ang galing natin sa pag-awit ng “I have decided to follow Jesus, no turning back, no turning back” at  “Where He leads me I will follow, where he leads me I will go” ?

Oo nga naman, ang mga mapagsamanatala at mapang-api sa ating lipunan, ang mga mandarambong at magnanakaw sa pera ng mamamayan, ang mga abusadong lingkod ng bayan ay nagpapahayag din naman sila na mga mananampalataya kay Kristo. Marami nga sa kanila ay humingi ng basbas sa mga pastor, pari at obispo ngunit naging mga alagad na ng demonyo nang makaupo na sa pwesto. Dahil sa maraming pagkakataon ginawa nilang kublihan ang kanilang pagiging “professing Christian” sa masasama nilang gawa. Na tila ba kaya nilang bilhin ang langit at mabayaran ang kapatawaran ni Kristo sa pamamagitan ng kanilang malaking donasyon sa simbahan, malaking tithes and pledges, pagbigay ng sasakyan sa simbahan, pagsponsor ng proyekto sa simbahan. At dahil malapit na naman ang eleksyon ay lalapit na naman sila sa mga religious leaders na may relatibong marami ang kasapi upang hihingi ng basbas at pabor. Paulit-ulit na mangyayari dahil HINDI YAPAK NI KRISTO ang ating sinundan kundi mapansariling hangarin at kapakanan.

Ngunit paano po ba nangungusap sa atin ang Salita ng Diyos sa linggong ito? Muling nagpapaalala sa atin ang ebanghelyo na sa maraming pagkakataon hindi yapak ni Kristo ang ating tinatahak. Na hindi lamang nasusukat ang pagiging Kristiyano sa pagpapahayag na tinanggap natin si Kristo bilang personal na tagapagligtas ngunit hindi naman nagbunga ng mabubuting gawa. Sa bawat pagkakataon na inuna natin ang ating sarili kaysa nakararami, sa bawat pagkakataon na pinili nating manahimik kung kinakailangan nating magsalita para sa mga inaapi at pinagsasamantalahan ay tiyak na lumihis tayo sa yapak ni Kristo.

Nanatiling tapat si Kristo hanggang kamatayan- ipinakita sa buhay ni Kristo na ang pagpapakain sa mga nagugutom, pagpapatuloy sa mga walang masisilungan, pagpapagaling sa mga may karamdaman, pagpapalaya sa mga nakulong na walang kasalanan at pagtulong sa mga mahihirap, ang pagpuna sa emperyo ay makatarungan at hindi kasalanan ngunit kinikilalang krimen ng mga nasa kapangyarihan.

Tandaan natin na si Kristo ay nakaranas ng matinding mga paratang, paniniktik, pananakot, pag-aresto, pagtortyur, at pagpako sa krus hanggang kamatayan. Ngunit muling nabuhay na muli kapiling ng mga  ordinaryong mamamayan tulad ng mga magsasaka, manggagawa, mga ulila, byuda, mga aping kababaihan at bata. Sa katunayan, sila ang mga pinapahalagahan ni Kristo- silang mga minamaliit at pinagtatabuyan ng emperyo. Ang mga tulad nila ang dahilan ng kanyang pagsasakatawang tao upang maisulong ang kaganapan ng buhay para sa lahat at hindi lamang sa iilan.

Sinabi ni Hesus sa kanyang mga alagad sa Marcos 8:34-36,

“Ang sinumang nagnanais sumunod sa akin ay dapat itakwil ang kanyang sarili, pasanin ang kanyang krus, at sumunod sa akin. Ang sinumang nagnanais na magligtas ng kanyang buhay ay mawawalan nito; ngunit ang mawalan ng kanyang buhay alang-alang sa akin at sa Magandang Balita ay magkakamit nito.”

Ito rin ay hamon sa bawat mananampalataya kay Kristo sa kasalukuyang panahon. Kaninong yapak ba ang ating sinusundan? Mga kapatid, sundin natin ang yapak ni Kristo- ang kanyang buhay at ministeryo hanggang sa tagumpay, nangangahulugan man ito ng banta at buhay man ay alay alang-alang sa ating pagmamahal sa Diyos, sa kapwa at sa bayan.

Siya nawa.


Leave a comment

September 5, 2021 Revised Common Lectionary *Kalagan ang Tali, Magsalita ng Malinaw

Floyd Castro, United Methodist Church

Proverbs 22:1-2, 8-9, 22-23

Psalm 125

James 2:1-10 (11-13), 14-17

Mark 7:24-37

Unang kwarto ng taong 2020. Bago pa man nagsimula ang iba’t ibang anyo ng quarantine o lockdown sa Pilipinas, out-of-stock na ang face masks sa mga botika habang pataas ng pataas ang presyo nito kung makakabili man sa mga suppliers o wholesalers na napakahirap hanapin o habulin. Parehas ang naging kalagayan pagdating sa supply ng alcohol at vitamins. Eventually, unti unti ng naramdaman ang kakulangan ng testing facilities na makakatulong sana upang malaman ang tunay na kalagayang pangkalusugan ng mga Pilipino sa pagharap nito sa pandemya. Dahil kapos sa kahandaan, naging mahirap ang paghahanap ng ospital na tatanggap sa mga may sakit, COVID patient man o hindi. Pati oxygen supply hanggang sa kasalukuyan ay mapanghamon.

Ngunit gagawin natin ang lahat para maging ligtas o makaligtas mula sa banta ng pandemya. Gagawin natin ang kaya nating gawin, ibibigay ang kayang ibigay mailigtas lang ang buhay ng mga kaibigan, kaanak at iba pang mga mahal sa buhay. Maghahanap ng kakilala sa ospital, makakuha lang ng bakanteng kwarto. Magtatanong sa mga kaibigan o kaibigan ng kaibigang nasa field ng medical supplies para makabili ng oxygen, oximeter, dugo na donated ng mga mabubuting survivors at iba’t ibang mga gamot na tila hino-hoard o pinapatungan ng napakataas at binebenta sa black market.

Ganito marahil ang damdamin ng babaeng mula sa Grecia, isang Hentil nang malaman niya na si Hesus, isang guro at manggagamot ay nasa kanilang lugar. Handa siyang gawin ang lahat mailapit lang ang kalagayan ng kanyang anak na bihag ng isang demonyo. Bilang isang Hentil, subersibo ang paglapit ng babaeng ito. Hindi natin alam kung ano ang kanyang pinagdaanan makalapit lang kay Hesus na nagtatago mula sa maraming tao. Ang alam natin, hindi nating hospitable si Hesus sa kanya pagkatapos nyang sabihin ang kanyang hiling.

“Hayaan munang mabusog ang mga anak sapagkat hindi mabuti na kunin sa mga anak ang tinapay at itapon sa mga aso.” (27b), sabi ni Hesus. Ganito ba ang trato ni Hesus sa mga dayuhan? Parang racist, di ba? Ganito ba ang dapat natin maging trato sa mga hindi natin kalahi? Baka naman gusto lang ipakita ni Hesus sa mga saksi (at sa atin) kung gaano kasagwa ang ganitong ugali. Hindi tamang tratuhin na parang aso ang mga taong nasa laylayan ng lipunan. Marahil, gusto ni Hesus na bigyan tayo ng pagkakataon, tulad ng ginawa ng babaeng taga-Sirofenisa, na makita, harapin, tutulan at labanan ang masagwang kultura ng kawalan-ng-malasakit at pakikipag-isang damdamin sa mga taong iba sa atin.

Paano natin hahaharapin, tututulan at lalabanan ang kawalan-ng-malasakit ng marami sa mga namumuno sa atin habang nasa gitna tayo ng malupit na pandemya?

Dahil na rin siguro gusto talagang lumayo ni Hesus mula sa maraming tao, muli syang naglakbay papunta sa isang lugar na nasasakupan ng Decapolis. Dito, dinala sa kanya ang isang lalaking pipi at bingi, na marahil ay isa ring Hentil. Pagkatapos niyang pagalingin ang lalaki sa pamamagitan ng kanyang daliri, laway at salita, inutusan niya ito na huwag sasabihin kahit kanino ang nangyari.

Kagaya ng babaeng taga-Sirofenisa, hindi sumang-ayon ang lalaki sa utos ni Hesus. Hindi maaaring mailihim ang mabuting balita ng kagalingan at pagliligtas. Hindi maaaring ilihim mula sa kanyang mga kaibigan, kakilala, kaanak at kababayan na malamang ay naghahanap din ng paghuhugutan ng pag-asan na nasa kanilang kalagitnaan ang magliligtas at magpapagaling sa kanila mula sa kanilang kalagayan.

Wala na tayong pera. Yan ang sabi ng madamot at malupit na pangulo. Kagaya ng babae at lalaking nakaranas ng pagdaloy ng kapangyarihan ng Diyos, huwag tayong pumayag na ipagkait sa atin at sa ating mga mahal sa buhay ang yaman ng ating sariling bansa. Yaman, hindi lang sa pera kundi mula sa kalikasan at talino ng mga taong naghahangad ng kalayaang maglingkod ng tapat.

“Agad nabuksan ang kanyang mga tainga, nakalag ang tali ng kanyang dila, at siya’y nakapagsalita nang malinaw.” (35)

Amen.